Vestfirskur doktor - Óla Kallý Magnúsdóttir
Óla Kallý Magnúsdóttir hefur varið doktorsritgerð sína í næringarfræði við Háskóla Íslands. Ritgerðin ber heitið „Heilkorn – mikilvægur hluti af heilsusamlegu norrænu mataræði. Lífvísar fyrir neyslu heilkornahveitis og -rúgs.“ („Whole grain – an important part of a healthy Nordic diet. Alkylresorcinols as biomarkers for whole grain wheat and rye intake.“) Leiðbeinendur í verkefninu voru dr. Inga Þórsdóttir og dr. Ingibjörg Gunnarsdóttir.
Doktorsverkefnið byggist á gögnum frá tveimur öndvegisverkefnum Nordforsk á sviði næringarfræði, kölluð SYSDIET og HELGA. Annars vegar var um íhlutunarrannsókn að ræða, framkvæmda á sex rannsóknarstofum í Finnlandi, Svíþjóð, Danmörku og Íslandi. Þar voru niðurstöður rannsókna á þátttakendum sem fylgdu heilsusamlegu norrænu mataræði í 18 eða 24 vikur bornar saman við niðurstöður frá viðmiðunarhópi. Hins vegar var framkvæmd fýsileikarannsókn á Íslandi (undirheiti ARI). Meginmarkmið ritgerðarinnar var að auka þekkingu á notkun alkýlresorsínóla (AR), sem lífvísa fyrir heilkornahveiti og -rúg í heilsusamlegu norrænu mataræði og meta tengsl þeirra við sykurefnaskipti og styrk blóðfitu. Auk þess var metinn fýsileiki þess að framkvæma íhlutun með hárri neyslu á heilkornarúgi meðal íslenskra karla, sem neyta að jafnaði lítils magns af heilu korni. Niðurstöðurnar bentu til þess að hægt væri að nota styrk AR í blóðvökva sem lífvísi í heilsusamlegu norrænu mataræði og einnig að hægt væri að nota hlutfall AR-rafkvæmanna C17:0 og C21:0 sem mælikvarða á hlutfallslega rúgneyslu. Þegar gögn frá þátttakendum sem fylgdu heilsusamlegu norrænu mataræði og viðmiðunarhópi voru sameinuð var AR hlutfallið C17:0/C21:0 tengt lægra fastandi insúlíni, hærra insúlínnæmi og hagstæðari blóðfitugildum. Lítið brottfall í fýsileikarannsókninni og góð fylgni við mataríhlutunina benda til þess að íhlutun af slíku tagi sé vel möguleg meðal íslenskra karla.
Morgunblaðið þriðjudagurinn 22. september 2015.
