Skemmtiganga á suðurleið
Þannig fórust Finnjóni Mósessyni orð í stílæfingu þegar hann var nemandi í Núpsskóla á árunum 1915-1917. Ég held nú áfram að vísa í skrif hans en í síðasta blaði greindi ég lauslega frá bakgrunni Finnjóns og skólahaldi á Núpi í grein minni „Söngstund á Mýrafelli“ en hún byggist að mestu leyti á skólaritgerð sem hann skrifaði við sama skóla. Skólastíll Finnjóns sem hér er til umfjöllunar segir frá ferð hans suður til Reykjavíkur með Gullfossi en á þessum árum voru siglingar eina raunhæfa leiðin þegar ferðast var landshorna á milli.
Flugvélar höfðu ekki enn numið land, bílar voru fáir og akvegir nánast ekki til. Væri landleiðin valin var ekki um annað að ræða en fara fótgangandi eða bregða sér á hestbak en slíkur ferðamáti tók óratíma og ekki öllum hent að komast yfir hest.
Gullfoss kom til landsins árið 1915 en hann var smíðaður í Danmörku sama ár og var því svo til nýr þegar Finnjón sigldi með honum. Í skipinu var pláss fyrir 74 farþega auk þess sem töluvert rými var fyrir varning. Skipið kom við á mörgum stöðum á ferð sinni um landið eins og fram kemur í ritgerð Finnjóns hér á eftir og það gat því tekið tíma að komast á leiðarenda. Finnjón segir reyndar ekki alla ferðasögu sína en frásögnin hverfist að mestu um viðdvöl sem farþegar áttu í Stykkishólmi þar sem hafst var við í tvo daga. Ég gríp aftur niður í textann þar sem frá var horfið en Finnjón var þá kominn til Þingeyrar þaðan sem hann fór með Gullfossi í sína löngu ferð suður til Reykjavíkur.
Seinni daginn, sem Gullfoss var í Stykkishólmi, tóku 20 farþegar sér skemmtigöngu upp á Helgafell og var ég með í ferðinni. Veðrið var gott en hægur austan vindur er svalaði ferðafólkinu og gerði því léttara fyrir. Margt var haft til umræðu í ferðinni og var það til dæmis eitt að formaður ferðarinnar sagði okkur frá því að það væri gömul trú að þeir sem færu upp á fellið mættu hvorki tala saman eða líta við. Þeir sem stóðust þetta áttu að geta óskað sér þriggja óska og fengið þær uppfylltar. En brigðu þeir út af myndu vættirnar í fellinu reiðast þeim.
Útsýnið var gott af fellinu og sáum við flestar eyjar í Breiðafirði. Uppi á fellinu var tekin mynd af hópnum. Síðan lagði hann af stað niður að bænum. Þar keyptum við okkur kaffi og hvíldum okkur. Í túninu sáum við leiði Guðrúnar Ósvífursdóttur, hafði hún verið heygð þar. Við komum inn í kirkjuna og sáum þar gömul listaverk. Nú var farið að líða á daginn og var því farið til baka. Þá um nóttina lagði Gullfoss af stað til Hafnarfjarðar og fór ég þaðan á bíl til Reykjavíkur.“
