27.01.2015 - 08:26 | bb.is
Funduðu vegna atvinnuástands á Flateyri og Þingeyri
Þingmenn Norðvesturkjördæmis funduðu á föstudag í Reykjavík með fulltrúum frá Ísafjarðarbæ, Flateyri, Þingeyri, Fjórðungssambandi Vestfirðinga, Atvinnuþróunarfélagi Vestfjarða, Verkalýðsfélagi Vestfirðinga og forstjóra Byggðastofnunar, um alvarlegt atvinnuástand á Flateyri og Þingeyri. Fundurinn var haldinn að beiðni Lilju Rafneyjar Magnúsdóttur, þingsmanns Vinstri grænna í NV-kjördæmi. Á fundinum gerði forstjóri Byggðastofnunnar m.a. grein fyrir þeim umsóknum sem borist hafa í byggðakvóta Þingeyrar, og hvaða vinna væri í gangi með heimamönnum varðandi byggðakvótann á Flateyri.
Mikill samhljómur var með heimamönnum um að taka þyrfti á atvinnumálunum heildstætt og að sá stuðningur sem fælist í byggðakvóta nýttist samfélaginu öllu og yrði jafnframt til þess að styrkja innviði samfélagsins til framtíðar. Þar var meðal annars rætt um mikilvægi þess að læra af reynslunni og láta ekki tilfallandi lukkuriddara nýta sér byggðakvótann með þeim hætti að einungis fá láglaunastörf sköpuðust. Við þær aðstæður væri hættan sú, að stærsti hlutinn rynni út úr samfélaginu og skyldi að lokum ekkert eftir sig ef lukkuriddararnir hyrfu varanlega á braut. Það væri því ljóst að hagsmunir heimamanna færu ekki alltaf saman við hagsmuni þeirra stóru sem vildu nýta sér aðgengi að byggðakvótanum.
Einnig kom fram nauðsyn þess að skapa heilsársstörf og auka fjölbreytni í störfum til þess að laða ungt fólk að búsetu í minni sjávarbyggðum. Nýta mætti andvirði hluta byggðakvótans til nýsköpunar og líka hluta tekna af veiðigjaldi. Heimamenn lögðu enn fremur áherslu á heilsárssamgöngur innan Vestfjarða, jöfnun orkuverðs og öfluga háhraðatengingu til þess að efla og styrkja byggðina.
Heimamenn studdu hugmyndir Lilju Rafneyjar um byggðafestu aflaheimilda. Hún bendir á að með þeirri aðferð er mögulegt að skapa meiri stöðugleika í þorpunum þó útgerðarmenn selji frá sér kvóta og flytji burt. Eftir stæði þó alltaf ákveðinn grunnur aflaheimilda sem byggðin gæti treyst á að ekki væri hægt að taka frá þeim, eins og víða hefur gerst undanfarin ár með alvarlegum afleiðingum fyrir marga. Niðurstaða fundarins var sú að Byggðastofnun mun vinna áfram í samstarfi við heimamenn og fundaraðila að fá sem besta varanlega lausn í atvinnumálum bæði á Flateyri og á Þingeyri. Einnig var bent á að víða annarsstaðar í litlum sjávarþorpum er atvinnuástand í atvinnumálum mjög viðkvæmt og lítið má út af bera svo ekki verði byggðabrestur.
Mikill samhljómur var með heimamönnum um að taka þyrfti á atvinnumálunum heildstætt og að sá stuðningur sem fælist í byggðakvóta nýttist samfélaginu öllu og yrði jafnframt til þess að styrkja innviði samfélagsins til framtíðar. Þar var meðal annars rætt um mikilvægi þess að læra af reynslunni og láta ekki tilfallandi lukkuriddara nýta sér byggðakvótann með þeim hætti að einungis fá láglaunastörf sköpuðust. Við þær aðstæður væri hættan sú, að stærsti hlutinn rynni út úr samfélaginu og skyldi að lokum ekkert eftir sig ef lukkuriddararnir hyrfu varanlega á braut. Það væri því ljóst að hagsmunir heimamanna færu ekki alltaf saman við hagsmuni þeirra stóru sem vildu nýta sér aðgengi að byggðakvótanum.
Einnig kom fram nauðsyn þess að skapa heilsársstörf og auka fjölbreytni í störfum til þess að laða ungt fólk að búsetu í minni sjávarbyggðum. Nýta mætti andvirði hluta byggðakvótans til nýsköpunar og líka hluta tekna af veiðigjaldi. Heimamenn lögðu enn fremur áherslu á heilsárssamgöngur innan Vestfjarða, jöfnun orkuverðs og öfluga háhraðatengingu til þess að efla og styrkja byggðina.
Heimamenn studdu hugmyndir Lilju Rafneyjar um byggðafestu aflaheimilda. Hún bendir á að með þeirri aðferð er mögulegt að skapa meiri stöðugleika í þorpunum þó útgerðarmenn selji frá sér kvóta og flytji burt. Eftir stæði þó alltaf ákveðinn grunnur aflaheimilda sem byggðin gæti treyst á að ekki væri hægt að taka frá þeim, eins og víða hefur gerst undanfarin ár með alvarlegum afleiðingum fyrir marga. Niðurstaða fundarins var sú að Byggðastofnun mun vinna áfram í samstarfi við heimamenn og fundaraðila að fá sem besta varanlega lausn í atvinnumálum bæði á Flateyri og á Þingeyri. Einnig var bent á að víða annarsstaðar í litlum sjávarþorpum er atvinnuástand í atvinnumálum mjög viðkvæmt og lítið má út af bera svo ekki verði byggðabrestur.